keizersgracht 62-64
1015 CS amsterdam
postadres: postbus 15530, 1001 NA amsterdam
t 020 5305500
info@khardzhiev.nl
De activiteiten van de stichting richten zich op de verwezenlijking van haar statutaire doel, te weten het (doen) beheren, conserveren, tentoonstellen, en bijeenhouden van de collectie schilderijen, aquarellen, gouaches, litho’s, etsen en tekeningen, manuscripten en boeken verzameld door Khardzhiev. Tot de statutaire doelstelling behoort evenzeer het bevorderen van de wetenschappelijke studie en van de publieke aandacht en waardering voor de kunstcollectie en voor het archief dat Khardzhiev opbouwde – zelfstandig en in onderling verband, maar ook in samenhang met de avant-garde waar zij betrekking op hebben.
Odessa presentatie literatuurmuseum 2013
Tentoonstellingen
De stichting heeft, zodra zij stapsgewijs de feitelijke beschikking over de kunstcollectie en het archief kreeg, deze ondergebracht in het Stedelijk Museum Amsterdam. Sindsdien hebben drie tentoonstellingen van werken uit de collectie plaatsgehad, van 14 november 1997 tot 26 januari 1998, van 27 januari tot 6 mei 2001 en van 19 oktober 2013 tot 2 februari 2014. Bij deze laatste tentoonstelling, getiteld Kazemir Malevich en de Russische avant garde, georganiseerd door het Stedelijk Museum Amsterdam in samenwerking met het Tate Modern Londen en de Kunsthalle Bonn, was een selectie van werken uit de Khardzhiev en de Costakis collecties te zien. De tentoonstelling opende in Amsterdam en reisde nadien naar Bonn en naar London.
Via het Stedelijk Museum heeft de stichting in de afgelopen jaren ook veelvuldig meegewerkt aan bruiklenen uit de collectie, onder meer door Musea in Berlijn Parijs en New York. Zodra de stichting de collectie ook juridisch kon verwerven in april 2000, heeft zij met het Stedelijk Museum een bruikleenovereenkomst gesloten. De in bruikleen gegeven werken zijn sindsdien gerestaureerd en geconserveerd.
In oktober 2013 verscheen de wetenschappelijke bestandscatalogus van de collectie, uitgegeven in samenwerking met het Stedelijk Museum Amsterdam en Nai010. Aan de catalogus ligt een tiental jaren grondige studie en wetenschappelijk werk van medewerkers van het Stedelijk Museum en andere internationale deskundigen ten grondslag. Deze omvattende catalogus (die 512 pagina’s en 930 afbeeldingen telt en is samengesteld door Stedelijk-medewerkers Geurt Imanse en Frank van Lamoen) werd gepresenteerd op een, in samenwerking met het Stedelijk Museum georganiseerd symposium in 2014. Het symposium ging over (kunst)historische bijzonderheden van privéverzamelingen, met name collecties die het land van herkomst hebben verlaten en over de wijze waarop het publieke belang van deze privéverzamelingen blijvend kan worden gewaarborgd. Bekijk hier een aantal spreads uit de catalogus.
Op dit moment werkt de stichting aan uitbreiding van haar contacten met Oekraïense en andere (Centraal-)Europese partners en musea. Daarnaast heeft zij in de jaren 2000 en vroege jaren 2010 in samenwerking met het Russische staatsarchief RGALI ook de integrale ontsluiting van het uiterst waardevol geachte Khardzhiev archief gerealiseerd. Na intensief overleg met vertegenwoordigers van het archief en van de Russische overheid zijn in 2006 en 2011 samenwerkingsovereenkomsten tot stand gebracht. Het Nederlandse ‘fysieke’ deel van het archief werd daarbij overgebracht naar het RGALI in Moskou.
De stichting onderhoudt momenteel geen banden met het RGALI archief, maar de overeenkomsten hebben erin voorzien dat het archief is gereproduceerd op microfilm en dat het behalve in het RGALI ook raadpleegbaar is in Amsterdam. De collectie kan hier op afspraak ingezien worden in het Stedelijk Museum Amsterdam en bij de Bijzondere Collecties bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam. Voor contact met deze instellingen verwijzen we naar respectievelijk de bibliotheekpagina van het museum en de UvA-wegpagina ‘Over onze collecties’.
Handover Archive Amsterdam 2011
Onderzoek
Naast de tentoonstellingen en buitenlandse bruiklenen heeft de stichting meegewerkt aan wetenschappelijk onderzoek door de Mandelstam Society in Oxford, the University of Southern California en de universiteit van Petersburg en de Russian Avant-garde Foundation, resulterend in onder meer het onder auspiciën van het State Russian Museum in Petersburg uitgegeven A Legacy Regained: Nikolai Khardzhiev and the Russian Avant-Garde (400 pagina’s, rijk geïllustreerd met werken uit de collectie en uit het archief, samengesteld door John E. Bowlt en Mark Konecny, onder verantwoordelijkheid van Evgeniia Petrova en Joseph Kiblitsky, Palace editions, Petersburg 2002). Onderzoek naar de collectie resulteerde in 2017 nog in de vondst van een nieuwe Malevich-tekening, tussen de bladen van een door Khardzhiev geschreven boek over kunstenaar Pavel Fedotov.
Aparte vermelding verdienen de door de stichting georganiseerde symposia. In 2004 organiseerde de stichting in samenwerking met het literatuurmuseum van Odessa een symposium naar aanleiding van de 100e geboortedag van Khardzhiev en in 2017 presenteerden het Stedelijk Museum en de stichting Khardzhiev de eerste editie van een tweejaarlijks symposium gewijd aan Khardzhiev, respectievelijk aan de studies n.a.v. zijn collectie en archief.
Presentatie Symposiumbundel Odessa (2013)
Tijdens ‘The Many Lives of the Russian Avant-Garde’ presenteerden een aantal van de meest gevierde internationale experts op het gebied van de Russische avant-garde hun nieuwste inzichten. De bijdragen aan deze en aankomende symposia, sommige door wetenschappers van wereldfaam, worden met steun van de stichting verzameld en gepubliceerd in congresbundels. In juni 2019 heeft de tweede editie van dit tweejaarlijkse Khardzhievsymposium plaatsgevonden, dit keer in Moskou in samenwerking met het Russische Staatsarchief (RGALI), het Stedelijk Museum en de Russische kunststichting In Artibus.
De eerstvolgende editie zal plaatsvinden in Thessaloniki op 22 en 23 oktober 2021 in samenwerking met Museum of Modern Art (MOMus) Thessaloniki en het Stedelijk Museum Amsterdam. In het kader van dit symposium, Collector Culture of the Russian Avant-garde, opent in het MOMus een tentoonstelling, welke mede mogelijk is gemaakt door een bruikleen van vijfentwintig werken uit de Khardzhiev collectie.
Symposium RUSSIAN AVANT-GARDE FROM A TRANSNATIONAL PERSPECTIVE Moskou 2019
Sinds 2017 verschijnt jaarlijks een door RGALI en In Artibus uitgegeven boek met wetenschappelijke beschouwingen over telkens onderdelen van het Khardzhiev archief.
Pers
De aan de collectie gewijde tentoonstellingen, symposia en publicaties zijn uitgebreid belicht door Nederlandse, Russische en andere internationale media. Zie over de tentoonstelling uit 2013-2014 bijvoorbeeld de onderstaande publicaties
Daan van Lent in NRC Handelsblad, 29 en 30 augustus 2013
The Economist, 26 oktober 2013
Nina Siegal in The New York Times, 5 november 2013
Ingo Arend in TAZ, 2 januari 2014
Sylvie Blin in Le Journal des Expositions, januari-februari 2014